Tekstovi autora: Slobodan Jovanović

Śećam se da su u socijalističko vrijeme, čak, mladi Englezi dolazili u crkve u Srbiji, govoreći da je u njima „pravo hrišćanstvo“, jer u njegovoj zemlji i cijeloj Evropi sveštenici žive u luksuzu, dok su se zavjetovali na siromaštvo. Danas im ne pada na pamet slično nešto, jer ne bi stigli dalje od parkinga ispred vladičanskih domova i ostalih popovskih objekata. Može li ijedan iskreni hrišćanin da zamisli Crkvu koja priređuje svadbarske pijanke u vladičanskim domovima, bavi se stanogradnjom za tržište, podiže hotele? Potpuno eskulpirani od odgovornosti za aktivnosti koje nijesu u saglasnostima sa zakonima Crne Gore, kojima podliježu svi ostali subjekti. I u tome, što je najvažnije, leži suština čitave ove frtutme oko Zakona o slobodi vjeroispovjesti. Očito se ušlo u pregovore o milionskim ciframa sa imovinom, rentiranjem, oko ulaganja u turističke kapacitete uz obalu mora, pa se zato priziva i odbrana krvlju tih miliona!

Mnogi koji misle slično meni ne bi voljeli da postoje razmimoilaženja u vlasti i da je više nego neophodno jedinstvo i podrška aktuelnom predśedinku, koji je založio samog sebe u ostvarenju projekta nezavisne, evroatlanske Crne Gore, i koja će biti, možda po prvi put u svojoj istoriji, dio modernog, zapadnog, demokratskog, civilizovanog svijeta. I ovo što se dešava po Crnoj Gori, u više mahova, posebno posljednih mjeseca dana, jeste sukob dvije koncepcije Crne Gore. Prva je već naznačena, a druga je retrogradna, u kojoj se nepismeni popovi više cijene od doktora nauka, u kojoj popovi diktiraju društvene „vrijednosti“, antagonizovana prema nauci, prosvjeti, progresu, evropskim vrijednostima, zemlja mračnjaštva, primitivizma, u kojoj se milioni eura bacaju u temelje već prećeranog broja crkava i manastira, umjesto u naučne ustanove, škole, bolnice, domove zdravlja, … Jer oni koji vjeruju u isceljiteljske moći moštiju, ipak dolaze da se liječe u državne zdravstvene ustanove

Slaviti ulične procesije koje predvode sveštenici SPC po mnogim gradovima Crne Gore kao veličanstveni događaj, „živu crkvu“ i ostale neumjerenosti, pokazuje da smo previše daleko od od evropskih, civilizacijskih vrijednosti. Umjesto da slavimo progres, nauku, obrazovanje, uspjehe na međunarodnim kompeticijama, mi se ponosimo srednjovjekovnim društvenim obrascima. Oprostite, ali ono što se događa po Crnoj Gori ni po čemu se ne razlikuje, što reče jedna poznati crnogorski pisac, od islamskih revolucija na Bliskom Istoku. Suština je ista, da crkva postane dominantni subjekt u državi, a njeni predvodnici najveći autoriteti

Monstruoznim ubistvom Aleksandra Obrenovića i dolaskom na vlast Petra I Karađorđevića 1903. početak je krvavog obračuna sa Crnom Gorom. U toj raboti Beograd je imao ogromnu podršku Rusije, koja je dolaskom Karađorđevića na vlast, promjenila svoju „istočnu politiku“, smatrajući da Crna Gora mora da nestane i postane dio Srbije

Pitanja imovine nijesu pitanja većine i manjine. Taj šibicarski pokušaj da se litanijama, potpisima peticija, galamom, nesuvislim pričama o diskriminaciji, otimanju imovine i sličnim glupostima, zadrži uzurpirano od uzurpatora, jasno govori o svetosavskoj organizaciji i njenim etičkim dometima, spremnoj na sve samo da zadrži tuđu imovinu. Uostalom, neka pođu u Strazbur i tamo pokažu peticije i molebane. Postavljam pitanje svima: zašto je tek nakon 1994. upisivana imovina na MCP ako je pośedovala svo vrijeme dokumenta kojim se dokazuje vlasništvo? Takođe postavljam pitanje po kom osnovu je upisano vlasništvo na MCP u otprilike polovine crkava iz doba kraljevine Crne Gore, koliko je upisano?

Upravo zato što je Vaseljenska patrijašija ustupila teritorije pod svojom jurisdikcijom, plus što se bavila CPC, nad kojom nije imala nikakva prava i za koju je tražila dokument kojim se ona saglašava, KSHS je morala da plati milion i pet stotina hiljada zlatnih franaka. Ne zato što je, kako piše onaj šalabajzer – istoričar, A. Raković, to praksa u pravoslavnom svijetu. Raković pokušpava da opravda to što je SPC morala da kupi oba tomosa, i onaj 1879, i onaj 1922. godine

Današnja Srbija rehabilituje ratne zločince i kolaborante, daje im imena ulica, posvjećuje im pozorišne predstave… Velikosrpski nacionalisti u Crnoj Gori smatraju za svoju dužnost da slijede tu nakaradu. DF po ko zna koji put predlaže da se podigne spomenik kvislingu i ratnom zločincu, Pavlu Đurišiću. Oni mu ništa ne zamjeraju jer bi, očito, ponovili sve ono po čemu Đurišića pamte mnogi rođaci i prijatelji žrtava. Osnovno je pitanje kakve su to zasluge Pavla Đurišića i njegovih trupa da bi zaslužio spomenik? Spasio nekoga, oslobodio nešto i nekoga, borio se protiv okupatora…? To što je, kako kaže Nojbaher: „vodio krvavi gerilski rat protiv partizana“? Jedini motiv pokušaja podizanja spomenika Pavlu Đurišiću je ideološki. Predlagači iz DF-a i Pavle Đurišić su, naime, ideološka braća

Zato je moguće u Budvi i Herceg Novom organizovati skupove koji vam stvaraju ośećaj da ste, ne ni u Srbiji, već u Republici Srpskoj, na kojima se izvikuje „srpsko more“, vrijeđaju Crna Gora i Crnogorci, pjevaju nacionalističke pjesme, srbuje, zato je moguće da Albanci u Tuzi neće da poštuju zakone i istaknu obilježja države u kojoj žive, zato se po śeveru vijore turske zastave, … Zato je moguće da se organizuje skup u Podlastvi na kojemu se izgovaraju neprimjerene riječi, pjevaju nacionalističke pjesme, dovode ratni komandanti ozloglašenih paravojnih jedinica, ogrezlih u zločinima, širi srpstvo kao anticrnogorska ideologija, slavi „srpska Boka“ kao teritorija koja nije dio Crne Gore

Profesor Bartoš piše kako su Karađorđevići uzurpirali imanja i dvorce širom novouspostavljene države „putem pljačke“. Dvorac princa Vindišgreca na Bledu, Suvobor, koji je tobože dobio džabe „za ratne zasluge“, Han Pijesak, dvorac i lovište, bivši dvorac nadvojvode Fridriha na Belju, koji mu „poklanja“ ministar finansija, opština Zagreb mu kupuje dvorac na Tuškancu, država mu poklanja dvorac na Demir Kapiji, plus 500 hektara vinograda i ziratnog zemljišta, država mu kupuje šumu u Moroviću, kraj Beograda, Oplenac… Radna snaga u svim objektima je plaćana o trošku države

Iako zamoriše nevladine organizacije pričom o doprinosu poštovanja ljudskih prava, spriječavanja korupcije, krađe, otimanja državne imovine, nijedna od njih, tako uspješnih, ni slova ne prozbori o nezakonitom, kriminalnom upisu imovine na SPC, bez ikakvog osnova. Valjda ti borci za ljudska prava moraju poznavati osnove vlasničkih prava? Kako se može upisivati državna imovina na SPC bez ijednog dokumenta kojim se potvrđuje vlasništvo?

Problem je kad ti istoričari, koji sa naukom imaju vrlo malo veze, gostuju na crnogorskim televizijama i kad se sretnu sa konkretnim pitanjima i faktima. Lako je po Srbiji prodavati „Srbiju do Tokija“ i kako srpska vojska ne može biti osvajač i okupator teritorija druge države, muka je kad se podastru naučne definicije i činjenice koje ogoljuju svu suštinu. Dovoljno je ono što je Darko Šuković uradio u Živoj istini. Mislim na poniženje „istoričara“ i socijaliste koji se bavi time ko je đe pokopan, valjda misleći, kao pravi ljevičar, da onaj ko je pokopan uz „Miraša“, kako ga tendenciozno naziva, neće stići do raja. Ne zna čo’ek da ključevi raja nijesu tamo đe on misli, već, naprotiv, tamo su samo ključevi pakla

Pošto priča oko imovine slabo pije vodu zato što SPC nema nijedan dokaz da se imovina vodila na njihovo ime prije 1918.godine, jer svakome ko se bavio tim pitanja je poznato da su crkve i manastiri u Crnoj Gori svaki za sebe bili pravna lica sa obavezom „čuvanja i dobrog gazdovanja sa imovinom kojom Crkva upravlja“, kako to piše u Ustavu pravoslavnih konsistorija u Knjaževini Crnoj Gori od 14. januara 1904. godine, krenulo su u osporavanje autokefalnosti CPC. Mada bi svaki dobar pravnik pitao – kakve to veze ima sa vlasništvom: jedno je kanonsko pravo, a sasvim drugo svjetovno

CPC se po svom Ustavu iz 1903. godine zvala Crnogorska pravoslavna crkva. Ne SPC! Srpska crkva je bila registrovana u Beogradu. Slično je i sa Ustavom knjaževine Crne Gore 1905! Pod tim imenom je CPC registrovana i postojala u pravnom prometu knjaževine i kraljevine Crne Gore! Mogao je bilo ko smatrati da je Crna Gora srpska zemlja, da je CPC „srpska crkva“, da je more „srpsko more“, to je isključivo njegov problem koji ne proizvodi nikakve pravne posljedice. Bitan je pravni status. Taman koliko je more koje je pripadalo i koje pripada Crnoj Gori bilo, ili je vlasništvo države Srbije, toliko je imovina CPC pripadala, ili pripada SPC

Taj način ispiranja mozga da se van Srbije ne može niko od Srba uhapsiti, ili procesuirati zbog kršenja zakona zemlje u kojoj žive ili su gosti, a da se ne predstavi kao napad na srpski narod, počinje da poprima razmjere opšte histerije. I političke i medijske. Tako svakodnevno se po medijima pojavljuju likovi koji bez pardona znaju, „na neviđeno“, da je proces za tzv. Državni udar u Crnoj Gori „namještaljka“, „suđenje Srbima“, „Milova namještaljka“, „sramota pravosuđa“ itd. Nije im nikada palo na pamet da bace pogled na proces, vladala je opšta neizanteresovanost za sam tok suđenja, jer, naravno, ta vrsta neobjašnjive nadobudnosti nema potrebe da provjerava što je istina. Oni unaprijed sve znaju

Srbija bi trebalo da se preispita kakve su to okolnosti unutar nje dovele do tog nivoa asimilacije jednog naroda, jer nemam sumnje da bi zvečalo do neba da se to dešava srpskom narodu u nekoj drugoj zemlji. Vjerovatno su u pravu oni koji govore da se mnoge stvari u Crnoj Gori dešavaju na nivou provizorijuma, da se mnoge stvari formalno „trse“ i da se veoma malo pozivaju na odgovrnost ljudi koji se bave nekim stvarima, a nijedan problem ne rješavaju