Tekstovi sa tagom: kvir

Akt je estetski shvaćena zabeleška nagog ljudskog tela. Može da bude slikarsko delo, fotografija ili vajarsko delo, a za razliku od pornografije ova dela nisu namenjena da utiču nа seksuаlne nаgone i imаju zа cilj dа govore o čistim umetničkim vrednostimа. Grаnica između аktа i pornogrаfije nije stаlnа i zаvisi od kulturnih i religioznih uticaja u društvu i ličnih iskustava posmаtrаčа. Granica između običnog i lica koje doživljava seksualno zadovoljstvo nešto je očiglednija, a razumevanje takođe potiče od iskustva posmatrača, te socijalne inteligencije uz pomoć koje se facijalne ekspresije uglavnom tumače.

Od 23. do 25. svibnja održava se treće izdanje festivala queer i feminističke kulture Smoqua koje ove godine pod temom „Norma, normalnost, normativnost“ propituje na promišljanje značenja ovih pojmova te njihovih sadržaja u društvu, posebice oko pitanja roda kroz bogat program edukacija, radionica, performansa i zabavnih događaja.

Današnji gost XXZ magazina – fotograf Nikos Stamatopoulos – je, ni malo slučajno, rođen baš u Sparti, te iz središta jednog od najpoznatijih homoerotskih mitova krenuo putem sopstvenih kvir interesovanja, da bi 2004. stigao do Atine. Ubrzo nakon što je napustio rodni grad počeo je da se bavi glumom, ali se njegov fokus polako pomerao ka fotografiji, a što je više istraživao sopstveno, te tela drugih. Njegov stil je evoluirao kako se kretao između Londona, Singapura, Santorinija, Balija i Roterdama, pa je polako pomerao granice, i inspiraciju sve više pronalazio u starim pornografskim sadržajima. Tako je brzo privukao pažnju globalne kvir zajednice, a zbog provokativnih snimaka koji se igraju živim bojama i živim telima. Njegovi radovi objavljivani su u poznatim kvir magazinima, a stigao je i do festivala Queer Art: Civil Disobedience 2016- 2018 u Atini, te He 2017: Questioning and Queering "Masculinity" u Los Anđelesu. Živela vidljivost! Stamatopoulos je pristao da sa čitaocima XXZ magazina podeli deo svojih fotografija, a oni koji budu poželeli da vide i saznaju više mogu to da učine na njegovom Instagram profilu.

Ono što njihova umetnička dela izdvaja od drugih ipak nije društveni kontekst, već to što seks i seksualnost na njihovim slikama nisu prikazani simbolično, romantizovano, apstraktno ili kroz alegorije, već otvoreno, bez izvinjenja. Takvo ponašanje bi se i danas smatralo hrabrim, a posebno u zemljama sa jačim patrijarhalnim poretkom, a zanimljivo je da nakon što je homoseksualnost dekriminalizovana nije bilo umetnika koji su bili tako otvoreno gej.

Sex Education se bavi i onima koji svom seksualnom identitetu pristupaju iz negativnog ugla, što od njih stvara nasilnike i najvatrenije homofobe. „Ako nekom kažeš za ovo jebeno si mrtav,“ pretnja je koja odjekuje i danas, a kao poricanje sopstvenog identiteta, te mera predostrožnosti koja garantuje da će tajni ljubavnik ćutati, budući da je, veruju oni koji pate od autohomofobije, homoseksualnost samo faza koja se leči nasiljem.

Weberow rad je čitavim generacijama predstavljao prvu asocijaciju na seks, te je neosporno da je homoerotiku uveo u mejnstrim, i to ne na zadnja vrata. Izabrani subjekti ličili su na neke drevne atlete, a fotografsko oko hvatalo je baš ono što je blisko gej senzibilitetu. Ipak, mnogi u njima prepoznaju i preteranu invazivnost koja, za razliku od onoga što su radili neki drugi kvir fotografi, subjektima oduzima lice, te akcenat stavlja na neke druge delove tela.

I upravo je tu neophodnost razumjela Judith Butler, jedna od najutjecajnijih suvremenih filozofkinja i teoretičarki, čiji su tekstovi kroz razotkrivanje nametnutih i ograničavajućih normi roda, spola i seksualnost uspjeli postaviti temeljna pitanja feminističkih teorija na potpuno nov način, tako postavši vrijedna ostavština u raznolikom opusu autorice kojoj je cilj trajno postavljati ista pitanja u različitim kontekstima.

Kanadski fotograf Steven Beckly postavlja u drugačiji kontekst stare fotografije istopolnih parova, gradeći nov i savremeni album koji istražuje prošle identitete, odnose i istorije. Izmeštene iz njegove privatne kolekcije, fotografije koje pokrivaju period od 1880. do 1980. godine, kao lični i intimni narativi o prijateljstvu, porodici i ljubavi, korisne su jer pojašnjavaju savremeni queer identitet i vraćaju istoriju u ruke onih kojima pripada.

Ne sjećam se kako sam točno prvi puta “doplivala” do radova Hilde Atalanta, to su vjerojatno bili neki čudni putevi interneta, ali i dalje pamtim kombinaciju ushita i nevjerice s kojima sam reagirala na njene ilustracije. Moja reakcija zapravo je bila kombinacija pitanja “gdje si bila cijelog mog života?” i uzvika “želim reći cijelom svijetu da postojiš!”. Ovaj intervju pokušaj je da barem jednom malom dijelu svijeta koji to možda još ne zna kažem da postoji.

Ako bi se netko u Crnoj Gori usudio javno reći da je muškarac u tijelu žene sigurno bi bio predmet podsmjeha jako dugo. Ako bi kazao da je žena u tijelu muškarca riskirao bi i linč. Transrodne osobe ni danas nisu dobrodošle u (primitivno) društvo, ipak, riječ ’virdžina’ ni kod koga ne izaziva negativne emocije iako je riječ o ženama koje su živjele životom muškaraca. Za njih, valjda zbog surovog života na koji su primorane, svi imaju razumijevanja.

Baziran na romanu Andréa Acimana iz 2007. godine, film Call Me By Your Name priča o prvoj kvir ljubavi koja je čudesna i zavodljiva kao i sam ambijent u kojem se odvija. Priča, koju je režirao Luca Guadagnino, prati Ellia – a igra ga dvadesetjednogodišnji Timothee Chalamet, dok pokušava da savlada strast koja se pojavila niotkuda, te žudnju, a sve u kontekstu istopolne ljubavi koju oseća prema novom saradniku svog oca – Oliveru. Radnju ne karakterišu misteriozni zapleti, te neočekivani raspleti, već centralna priča, te odnos između dva glavna junaka, polako sazrevaju, kreirajući tako spone koje su inteligentno artikulisane, te deluju živopisno stvarno. Na taj način ne samo da se gledalac upliće u Eliovu priču tokom koje ovaj otkriva svoju seksualnost, već oseća da u njoj učestvuje još pre nego što je i počela. Utisak posebne kvir intimnosti, a u kombinaciji sa sanjivim letnjim prizorima, čine da se posmatrač oseća dobrodošlo, te udobno i sigurno.

Queer je upotrebljen kao eksplicitno nov društveni rod i društvena pozicija, kao nekakva politička trans/preko seksualna paradigma identiteta i pozicioniranja, koja uslovljava više različitih seksualnih identiteta, ne samo lezbejske, homoseksualne, niti isključivo samo heteroseksualne. Queer je dakle ’ono’ granično, što je između društvenog i biološkog pola, što omogućava opredeljenja ’ne - tačno’, ’ne - pravilno’, ’ne - žena ‘, ‘ne - muškarac’, i koji povezuje oba u smeru radikalne pozicije života kao i medija, umetnosti i kulture. Queer identitete zato ne smemo da pozicioniramo samo uz različite seksualne prakse i uloge, već je taj identitet važno ponovo promisliti i u vezi sa političkim opredeljenjem priče ali i stajalištem, koje je Homi Baba opisao kao ’ne - tačno/ne - pravilno’ (Michael Hardt, Antonio Negri, „Neka te sila prati“)